Το 6% του πληθυσμού στην Ελλάδα νοσεί από διατροφικές διαταραχές

Ραγδαία αύξηση στο φαινόμενο των διατροφικών διαταραχών παρατηρούν οι επιστήμονες τα τελευταία χρόνια. Σύμφωνα με επιδημιολογικά στοιχεία στη χώρα μας, το 6% του πληθυσμού νοσεί από διατροφικές διαταραχές. Το 1% από νευρική ανορεξία και το 5% από νευρογενή βουλιμία.

Σύμφωνα με την ψυχίατρο Παιδιών και Εφήβων και οικογενειακή ψυχοθεραπεύτρια κ. Φρίντα Κωνσταντοπούλου, η ηλικία έναρξης μιας διατροφικής διαταραχής ξεκινά από τα 9 έτη. Το 65% των κοριτσιών και το 35% των αγοριών βάλλονται από το σοβαρό αυτό πρόβλημα.

Επιπροσθέτως, τα ποσοστά θνησιμότητας από τις διαταραχές αυτές είναι μεγαλύτερα από τις υπόλοιπες ψυχικές διαταραχές, καθώς φτάνουν το 20%.

Στα είδη των διατροφικών διαταραχών συμπεριλαμβάνονται η νευρογενής ανορεξία, η νευρογενής βουλιμία (με επεισόδια εμέτων, χρήση διουρητικών, καθαρτικών κ.λπ.) και τα επεισόδια υπερφαγίας – αδηφαγίας.

Στις αιτίες σύμφωνα με την κ. Κωνσταντοπούλου καταγράφονται οι ορμονικές ανισορροπίες στην υπόφυση, τον υποθάλαμο και επινεφρίδια, καθώς ορμόνες όπως η σεροτονίνη, η ντοπαμίνη, η κορτιζόλη και η μελατονίνη δυσλειτουργούν. Επίσης σημαντική είναι η γενετική προδιάθεση, ενώ σοβαρό ρόλο παίζει το ψυχιατρικό υπόβαθρο. Διαταραχές όπως οι Διάχυτες Αναπτυξιακές Διαταραχές, η Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή, οι Διαταραχές του Συναισθήματος, οι Αγχώδεις Διαταραχές, οι Μαθησιακές Διαταραχές, με τη χαμηλή αυτοεκτίμηση που μπορούν να προκαλέσουν μπορούν να αποτελέσουν το παθολογικό υπόβαθρο συν-νοσηρότητας των Διατροφικών Διαταραχών.

Ωστόσο, σύμφωνα με την ειδικό, στα αίτια συμπεριλαμβάνονται και περιβαλλοντικοί παράγοντες, όπως είναι το Βullying από τους συνομηλίκους όταν το παιδί είναι υπέρβαρο, τα άμεσα ή έμμεσα επικριτικά σχόλια από το οικογενειακό περιβάλλον και άλλων ατόμων για την εικόνα του όπως για παράδειγμα «πρόσεξε μην τρως πολύ θα παχύνεις», «μα δεν βλέπει πώς έχει γίνει;».

Η ηλικία εμφάνισης του προβλήματος είναι ένα σημαντικό πρόβλημα καθώς, όπως αναφέρει η ειδικός, όταν ένας γονιός έχει εμμονή με το φαγητό, μπορεί να γίνει αρνητικό παράδειγμα για το παιδί του από πολύ νωρίς.

Τέλος, αθλήματα που απαιτούν μείωση του βάρους του παιδιού μπορεί να συντελέσουν αρνητικά, ενώ αρνητικά είναι και τα κοινωνικά πρότυπα ευτυχίας τα οποία είναι συνδεδεμένα με την εικόνα των ατόμων.

Επικίνδυνες οι διαταραχές για την ανάπτυξη του παιδιού

Η επικινδυνότητα των διαταραχών είναι εξαιρετικά μεγάλη, καθώς στην παιδική και εφηβική ηλικία το σώμα αναπτύσσεται και με τον υποσιτισμό είναι αναπόφευκτη η καθυστέρηση στην ανάπτυξη αυτή. Υπάρχει δε κίνδυνος πρώιμης οστεοπόρωσης, ενώ βάλλονται όργανα όπως είναι το ήπαρ και τα νεφρά. Επιπλέον, λόγω ανισορροπίας στους ηλεκτρολύτες, υπάρχει κίνδυνος για εμφράγματα, ακόμα και σε μικρές ηλικίες. Επιπροσθέτως ο εγκέφαλος συρρικνώνεται με αποτέλεσμα να μην μπορεί να επεξεργαστεί σωστά τα μηνύματα που δέχεται και να παραποιεί τα μηνύματα που λαμβάνει.

Τέλος, αναπόφευκτο είναι να μην υπάρχει ομαλή ψυχική ανάπτυξη στο παιδί.

Απευθυνθείτε σε ειδικό για βοήθεια

Η κ. Κωνσταντοπούλου συμβουλεύει τους γονείς να απευθυνθούν σε Ψυχίατρο Παιδιών και Εφήβων προκειμένου να αναγνωρίσει το πρόβλημα και να προτείνει την κατάλληλη θεραπεία, η οποία συνήθως αποτελείται από:

• Ατομική ψυχοθεραπεία του παιδιού
• Φαρμακευτική υποστήριξη
• Ψυχοεκπαίδευση των γονέων ή ακόμα και ψυχοθεραπεία
• Νοσηλεία ανάλογα με την κατάσταση και την αναγκαιότητα που θα υπάρχει.

Οι γονείς μπορούν να αναγνωρίζουν το πρόβλημα

Οι γονείς παρατηρώντας τα παιδιά τους μπορούν να αναγνωρίσουν το πρόβλημα και να απευθυνθούν έγκαιρα σε έναν ειδικό. Για παράδειγμα, οι έντονες και επίμονες σκέψεις του παιδιού για την εικόνα του σώματός τους είναι ένα σημάδι. Όπως αναφέρει η κ. Κωνσταντοπούλου, η εφηβεία είναι η περίοδος κατά την οποία το παιδί ξεκινά να ασχολείται επισταμένα με την εμφάνισή του, οπότε χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή στο πότε οι σκέψεις του γίνονται δυσλειτουργικές.

Πρέπει οι γονείς να παρατηρούν πότε τα παιδιά τους ξεκινούν να περιορίζουν την τροφή τους και να ελέγχουν τι τρώνε, ανάλογα με τις θερμίδες που έχουν οι τροφές. Για παράδειγμα, όταν εξοστρακίζουν εντελώς από τη διατροφή τους τα αμυλούχα, τα λίπη, τα γλυκά κ.λπ.

Όπως λέει, ο περιορισμός στις θερμίδες σε 700-800 ημερησίως και ο υποσιτισμός πυροδοτεί τις σκέψεις, το άγχος, τον εκνευρισμό, τις ενοχές και την επιθετικότητα, προκαλώντας δυσλειτουργία στη ζωή όλης της οικογένειας.

Επιπλέον, οι γονείς πρέπει να προσέχουν αν τα παιδιά τους τηρούν κάποιο είδος μονοφαγίας, όπως αυξημένη κατανάλωση φρούτων και λαχανικών, γιαουρτιού, κοτόπουλου κ.λπ..

Ή όταν ζυγίζονται καθημερινά και ασκούνται έντονα προκειμένου να χάσουν κιλά.

Και τέλος, όταν ζητούν να ετοιμάσουν μόνα τους το φαγητό τους προκειμένου να έχουν τον απόλυτο έλεγχο της κατάστασης, λέγοντας ψέματα, όσον αφορά την ποσότητα, την ποιότητα και τη συχνότητα των γευμάτων.