Αμφίβολη προσέγγιση για Συρία

Χιλιάδες μίλια μακριά από την Ουάσιγκτον, όπου οι έρευνες για τις θρυλούμενες ρωσικές παρεμβάσεις συνεχίζουν να στοιχειώνουν τον Λευκό Οίκο, ο Ντόναλντ Τραμπ συναντήθηκε με τον Βλαντιμίρ Πούτιν στο Ντανάνγκ του Βιετνάμ, στο περιθώριο της συνόδου κορυφής του APEC, το Σάββατο, 11 Νοεμβρίου. Καρπός της συνάντησης ήταν κοινή δήλωση των δύο προέδρων για το Συριακό.

Στην κοινή δήλωση, οι ηγέτες των δύο πυρηνικών υπερδυνάμεων συμφωνούν ότι «δεν υπάρχει στρατιωτική λύση στη σύγκρουση» και συμπίπτουν στην ανάγκη πολιτικής λύσης μέσω νέου συντάγματος και ελεύθερων εκλογών, υπό διεθνή επιτήρηση. Επιπλέον, τονίζουν τη σημασία της εκεχειρίας που επετεύχθη στη νοτιοδυτική Συρία με δική τους πρωτοβουλία και δεσμεύονται για τη μείωση και τελική αποχώρηση των ξένων δυνάμεων από την περιοχή.

Ικανοποίηση

Και οι δύο πλευρές είχαν λόγους να είναι ικανοποιημένες. Η Μόσχα είδε την Ουάσιγκτον να αποδέχεται, σε μεγάλο βαθμό, τα τετελεσμένα της στρατιωτικής της παρέμβασης στη Συρία και να μη θέτει πλέον ζήτημα άμεσης αποχώρησης του προέδρου Μπασάρ Ασαντ. Από την πλευρά τους, οι ΗΠΑ θεωρούν ότι ο Ασαντ θα φύγει από την εξουσία μετά τις εκλογές και ότι η Ρωσία θα βοηθήσει ώστε να αποχωρήσουν οι «ξένες δυνάμεις», δηλαδή εκείνες του Ιράν και της Χεζμπολάχ, από τα συριακά εδάφη, κάτι που επίμονα ζητεί και το Ισραήλ.

Το πόσο εύθραυστη είναι η διαφαινόμενη σύγκλιση δεν άργησε να αποδειχθεί. Τη Δευτέρα, η Μόσχα διευκρίνισε ότι τα περί απομάκρυνσης ξένων δυνάμεων αφορούσαν μόνο τη συγκεκριμένη περιοχή της εκεχειρίας και όχι γενικά τις δυνάμεις του Ιράν και της Χεζμπολάχ, που βρίσκονται εκεί με την άδεια της συριακής κυβέρνησης. Την ίδια μέρα, ο Αμερικανός υπουργός Αμυνας Τζιμ Μάτις ξεκαθάριζε ότι τα αμερικανικά στρατεύματα θα μείνουν στη Συρία για πολύ ακόμη, τουλάχιστον μέχρι να ολοκληρωθεί η πολιτική διαδικασία και όχι μέχρι τη συντριβή του Ισλαμικού Κράτους, όπως έλεγαν οι Αμερικανοί μέχρι χθες. Σύμφωνα με πρόσφατες δηλώσεις του Τούρκου προέδρου Ταγίπ Ερντογάν, οι Αμερικανοί έχουν δημιουργήσει 13 στρατιωτικές βάσεις στη Συρία και οι Ρώσοι πέντε.

Υπέρ της συνέχισης της αμερικανικής στρατιωτικής παρουσίας τάχθηκε, την Τετάρτη, το κόμμα των Κούρδων της Συρίας PYD, το οποίο ελέγχει, μετά την κατάληψη και της Ράκας, το 25% του συριακού εδάφους. Η αμερικανική υποστήριξη στο PYD, που εμπνέεται από τον Αμπντουλάχ Οτσαλάν, εντείνει τον εκνευρισμό της Αγκυρας, που βελτιώνει θεαματικά τις σχέσεις της με τη Μόσχα, όπως έδειξε η συνάντηση του Ταγίπ Ερντογάν με τον Βλαντιμίρ Πούτιν στο Σότσι της Μαύρης Θάλασσας, την περασμένη Δευτέρα. Ωστόσο, το Κουρδικό αποτελεί αγκάθι και στις ρωσοτουρκικές σχέσεις, καθώς η Ρωσία προστατεύει στρατιωτικά τους Κούρδους έναντι της Τουρκίας στη βόρεια Συρία, ενώ πρόσφατα κάλεσε αντιπροσωπεία του PYD σε διαπραγματεύσεις για την πολιτική επίλυση του Συριακού.