Ιταλία: «Σπαζοκεφαλιά» ο σχηματισμός κυβέρνησης

Σκηνικό πολιτικής αβεβαιότητας διαμορφώνεται στην Ιταλία μετά τις βουλευτικές εκλογές της Κυριακής. Η συμμαχία δεξιάς-άκρας δεξιάς καταλαμβάνει σύμφωνα με τις στατιστικές προβολές την πρώτη θέση, αλλά τα ιστορικά ρεκόρ που πέτυχαν ως προς τις επιδόσεις τους το Κίνημα Πέντε Αστέρων και οι ακροδεξιοί της Λέγκας του Βορρά υπό τον Ματέο Σαλβίνι ανακατεύουν την τράπουλα.

Ειδικότερα, σύμφωνα με την ηλεκτρονική έκδοση της εφημερίδας Corriere della Sera, που επικαλείται στοιχεία του ιταλικού υπουργείου Εσωτερικών, βάσει των μέχρι τώρα αποτελεσμάτων, πρώτο κόμμα αναδεικνύεται το Κίνημα Πέντε Αστέρων (M5S) με το 30,92% των ψήφων και 235 έδρες στην κάτω Βουλή, ωστόσο ισχυρότερη πολιτική δύναμη στη χώρα είναι η συμμαχία δεξιάς-άκρας δεξιάς με το 36,98% των ψήφων.

Στις τάξεις της συμμαχίας της δεξιάς, η Λέγκα του Βορρά (συγκεντρώνει το 18,69% των ψήφων) υπό τον Ματέο Σαλβίνι αναμένεται να καταλάβει 117 έδρες, το Φόρτσα Ιτάλια (13,45%) του Σίλβιο Μπερλουσκόνι 102 και τα Αδέλφια της Ιταλίας (4,25%) 28.

Το Δημοκρατικό Κόμμα βλέπει το ποσοστό του να υποχωρεί στο 24,40% και θα καταλάβει 107 έδρες στην επόμενη ιταλική κάτω Βουλή, ενώ το αριστερό κόμμα Ελεύθεροι και Ίσοι περιορίζεται στο 3,55% των ψήφων και δεν θα ξεπεράσει τις 15 έδρες στο σώμα, σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής αποτελέσματα της χθεσινής ψηφοφορίας.

«Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα περάσει άσχημη νύχτα», πανηγύρισε το βράδυ της Κυριακής μέσω Twitter η Μαρίν Λεπέν, πρόεδρος του γαλλικού Εθνικού Μετώπου, κόμματος που συνδέεται με αυτό της Λεπέν σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Η Λέγκα διεξήγαγε μια εκστρατεία που σημαδεύτηκε από βίαια επεισόδια, έναν άκρως αντιμεταναστευτικό λόγο και την προβολή αδιάλλακτων θέσεων απέναντι «στις Βρυξέλλες», που όπως φαίνεται είχε αποτέλεσμα. Σημειώνεται ότι η Ιταλία έχει υποδεχθεί 690.000 πρόσφυγες και μετανάστες από το 2013. «Το πρώτο μου σχόλιο: ευχαριστώ», έγραψε στο Twitter περί τα μεσάνυχτα ο ηγέτης της Λέγκας, ο οποίος δεν αναμένεται να τοποθετηθεί δημόσια για το αποτέλεσμα παρά αργότερα σήμερα το πρωί. 

Ο Μπερλουσκόνι, ο οποίος αυτοπαρουσιαζόταν στις Βρυξέλλες ως ο μόνος κυματοθραύστης του λαϊκισμού και των αντιευρωπαϊκών δυνάμεων, μοιάζει να έχασε το στοίχημα που είχε βάλει.

Το αυτοπροβαλλόμενο ως αντισυστημικό Κίνημα Πέντε Αστέρων (M5S) είδε να επιβεβαιώνεται πέραν πάσης αμφιβολίας η άνοδος της ισχύος του: έγινε το μεγαλύτερο κόμμα στην Ιταλία, λίγο καιρό μετά την επικράτηση του Brexit στη Βρετανία και τη νίκη του Ντόναλντ Τραμπ στις ΗΠΑ.

Ο Νάιτζελ Φαράζ, ο πρώην ηγέτης του UKIP -του Κόμματος Ανεξαρτησίας του Ηνωμένου Βασιλείου, του κυριότερου υποστηρικτή του Μπρέξιτ στη Βρετανία- έσπευσε να συγχαρεί μέσω Twitter τους «συναδέλφους» του στο M5S.

Το κίνημα που ίδρυσε ο κωμικός Μπέπε Γκρίλο το 2009, αφού είχε ήδη κάνει την έκπληξη στις εκλογές του 2013, όταν συγκέντρωσε το 25% των ψήφων, θα έχει κεντρική θέση στην επόμενη ιταλική Βουλή εάν η επίδοσή του επιβεβαιωθεί.

«Αν υπάρχει ένα σίγουρο δεδομένο που προκύπτει από τα πρώτα στοιχεία που φθάνουν, αυτό είναι ότι το M5S θα είναι ο πυλώνας του επόμενου κοινοβουλίου», έκρινε το βράδυ της Κυριακής ένας από τους ηγέτες του κινήματος, ο Αλφόνσο Μποναφέντε.

Πάντως οι αριθμοί οι οποίοι έχουν μεταδοθεί μέχρι τώρα πρέπει να αντιμετωπίζονται με μια δόση επιφύλαξης, δοθείσης της περιπλοκότητας του συστήματος ανάδειξης των μελών της κάτω Βουλής και της Γερουσίας.

Το νέο εκλογικό σύστημα αναμιγνύει το αναλογικό και το πλειοψηφικό σύστημα, και οι ως τώρα υπολογισμοί δεν επιτρέπουν να δοθεί μια σαφής εικόνα για τη σύνθεση των δύο σωμάτων. Κατά τους πολιτολόγους το όριο για την εξασφάλιση της απόλυτης πλειοψηφίας των εδρών κυμαίνεται από το 40% ως το 45%, και τα πλήρη αποτελέσματα δεν θα είναι γνωστά παρά αργότερα σήμερα το πρωί.

Το κεντροαριστερό Δημοκρατικό Κόμμα (PD) του Ματέο Ρέντσι είδε να επιβεβαιώνεται στις κάλπες το άσχημο αποτέλεσμα που προοιωνίζονταν οι δημοσκοπήσεις, σημειώνοντας μια επίδοση γύρω στο 20%, σύμφωνα με τις μέχρι τώρα εκτιμήσεις, δηλαδή ποσοστό υποδιπλάσιο εκείνου που κατέγραφε στις ευρωπαϊκές εκλογές του 2014.

Η αβεβαιότητα που δημιουργεί το αποτέλεσμα, το γεγονός δηλαδή πως οι «αντισυστημικές» δυνάμεις συγκέντρωσαν τις περισσότερες ψήφους, αφήνει ανοικτά όλα τα πιθανά σενάρια: πλειοψηφία της δεξιάς, συμμαχία μεταξύ της κεντροδεξιάς και της κεντροαριστεράς, παρότι αυτό το ενδεχόμενο μοιάζει όλο και πιο απίθανο, σύμφωνα με Ιταλούς πολιτολόγους, ή ακόμη μια συμμαχία του M5S με την άκρα δεξιά της Λέγκας, παρότι οι ηγέτες των δύο παρατάξεων την απέκλειαν μέχρι χθες.

Επαφίεται στον Ιταλό πρόεδρο Σέρτζο Ματαρέλα να ξετυλίξει το «κουβάρι» του αποτελέσματος τις εβδομάδες που θα ακολουθήσουν και να εμπιστευτεί τη «διερευνητική εντολή» σε εκείνον ή εκείνη που θα αποπειραθεί να εξασφαλίσει πλειοψηφία στο κοινοβούλιο και να σχηματίσει την επόμενη κυβέρνηση.

Οι διαβουλεύσεις δεν θα ξεκινήσουν πριν από το τέλος του μήνα το νωρίτερο, αφού αναδειχθούν οι πρόεδροι των δύο σωμάτων του ιταλικού κοινοβουλίου.

«Η ετυμηγορία σε βάρος της Ιταλίας είναι πάντα η ίδια: η χώρα βιώνει μόνιμη αστάθεια. Η ακυβερνησία είναι πλέον ενδημική ασθένεια», σχολίασε ο Κλαούντιο Τίτο από τη στήλη του κύριου άρθρου της εφημερίδας La Repubblica.

Το αποτέλεσμα θα προκαλέσει ταραχή στις Βρυξέλλες, που βλέπουν την ισχυροποίηση λαϊκιστικών και αντιευρωπαϊκών δυνάμεων στην τρίτη μεγαλύτερη ευρωπαϊκή οικονομία την ώρα που η Ε.Ε. ετοιμάζεται να προωθήσει μείζονες οικονομικές και πολιτικές μεταρρυθμίσεις.

Πηγές: ΑΜΠΕ, AFP, dpa, Reuters