Ο Τούρκος πρόεδρος Recep Tayyip Erdogan έχει προκηρύξει πρόωρες εκλογές μετά από απαίτηση του υπέρ-εθνικιστή συμμάχου του, του Κόμματος Εθνικιστικής Δράσης (ΜΗΡ), σε μια απροσδόκητη κίνηση στην οποία οδηγήθηκε η κυβέρνηση από την κατάσταση στη Συρία και τις οικονομικές ανησυχίες.
Παρά τις επανειλημμένες διαβεβαιώσεις που έγιναν εδώ και πολλούς μήνες στα ΜΜΕ ότι οι εκλογές θα διεξαχθούν σύμφωνα με το πρόγραμμα, το Νοέμβριο του 2019, ο Erdogan συμφώνησε να προσφύγει στις κάλπες μετά από ένα δημόσιο αίτημα την Τρίτη από τον Devlet Bacheli, ηγέτη του ΜΗΡ και de facto πολιτικού εταίρου του Erdogan.
Οι διασυνοριακές επιχειρήσεις στη Συρία και τα ιστορικά γεγονότα που επικεντρώνονται γύρω από τη Συρία και το Ιράκ, σημαίνουν ότι έχει γίνει απαραίτητο για την Τουρκία να ξεπεράσει την αβεβαιότητα το συντομότερο δυνατό, είπε ο Τούρκος πρόεδρος, αναφερόμενος στην "αβεβαιότητα” της χώρας που βρίσκεται σε μεταβατικό στάδιο μεταξύ ενός κοινοβουλευτικού συστήματος και του νέου εκτελεστικού προεδρικού συστήματος που ψηφίστηκε στο δημοψήφισμα του περασμένου έτους.
Οι εκλογές πρόκειται να διεξαχθούν στις 24 Ιουνίου, και η απροσδόκητη κίνηση του Erdogan να εδραιώσει την εξουσία του, βασίζεται σε μια στρατηγική αποφυγής των κινδύνων που θα μπορούσαν να επηρεάσουν το ΑΚΡ στο προσεχές μέλλον.
Οι επικριτές επισημαίνουν ότι 66 ημέρες δεν είναι αρκετός χρόνος για το Ανώτατο Εκλογικό Συμβούλιο να προετοιμαστεί τόσο για τις νέες διπλές προεδρικές και κοινοβουλευτικές εκλογές, που θα λάβουν χώρα την ίδια στιγμή. Αυτή είναι η πρώτη φορά που η Τουρκία διεξάγει εκλογές με το νέο σύστημα. Παραδοσιακά, οι 58 εκατομμύρια ψηφοφόροι της Τουρκίας προσέρχονται μαζικά στις κάλπες εξαιτίας της υπερβολικά πολωμένης φύσης της εγχώριας πολιτικής σκηνής. Ωστόσο, η διεξαγωγή εκλογών υπό το καθεστώς έκτακτης ανάγκης που επιβλήθηκε μετά από την απόπειρα πραξικοπήματος τον Ιούλιο του 2016, υπήρξε εδώ και καιρό ένα σημείο αμφισβήτησης εξαιτίας των περιορισμών στην ελευθερία του συνέρχεσθαι και της προεκλογικής εκστρατείας.
Υπάρχουν διάφοροι λόγοι για τους οποίους ο Erdogan και το ΜΗΡ επέλεξαν τη διεξαγωγή εκλογών 17 μήνες πριν από το πρόγραμμα:
1.Άδραξε τη μέρα: Ο εκλογικός συνασπισμός του Erdogan με τον Bacheli κατόρθωσαν να φτάσουν το 51% που απαιτεί για να κερδίσουν το δημοψήφισμα του Απριλίου 2017 (παρά τις αναφορές παρατυπιών στις κουρδικές περιοχές). Αφότου βίωσε μια "βουτιά” στις δημοσκοπήσεις μετά από την ψηφοφορία, ο συνασπισμός προσφάτως έχει δει τη δημοτικότητά του να αυξάνεται λόγω της τουρκικής εισβολής στην συριακή πόλη Αφρίν: αυτή την άνοδο τη συνόδευσαν ηχηρές εθνικιστικές κορώνες. Τα δύο κόμματα έχουν ήδη δεσμευτεί να συμμετέχουν στις επικείμενες προεδρικές εκλογές σε συνασπισμό, και αυτή τη στιγμή κυμαίνονται μεταξύ του 42%-52% στις δημοκοπήσεις. Ο Erdogan θέλει να αδράξει την ημέρα και να εκμεταλλευτεί το εθνικιστικό κύμα που ανεβαίνει από το Αφρίν.
2.Παρατεταμένα οικονομικά προβλήματα: Η τουρκική οικονομία δείχνει σοβαρά σημάδια ευπάθειας τα οποία η κυβέρνηση μπορεί να καλύψει για μερικούς μήνες ακόμη -αλλά όχι μέχρι και το Νοέμβριο του 2019. Η Τουρκία αυτή τη στιγμή πλήττεται από το επιλεγμένο μοντέλο υψηλής ανάπτυξης του Erdogan, το οποίο έχει δημιουργήσει υψηλό πληθωρισμό, υψηλά επιτόκια, υψηλές κυβερνητικές δαπάνες, υψηλή ανεργία, και υψηλό έλλειμμα ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών -όλα έγιναν χειρότερα από την αδυναμία της Τουρκίας να προσελκύσει ξένες επενδύσεις. Ο Τούρκος πρόεδρος εξακολουθεί να ασκεί επιρροή στην οικονομία και πιστεύει ότι οι κυβερνητικές δαπάνες για μεγάλα projects υποδομής θα παράσχουν σημαντική στήριξη σε αυτές τις δύσκολες στιγμές. Σε κατ’ ιδίαν συναντήσεις και δημοσίως, ο Erdogan έχει αρνηθεί να αναγνωρίσει τη σύνδεση μεταξύ του δημοκρατικού ολισθήματος της Τουρκίας και των φτωχών επενδύσεων -και έχει δημοσίως επιπλήξει υφισταμένους του όπως ο αντιπρόεδρος Mehmet Simsek, για τέτοια σχόλια. Η πραγματικότητα ωστόσο είναι ότι οι Τούρκοι διατηρούν αποταμιεύσεις σε αμερικανικά δολάρια, μεγάλες επιχειρήσεις μεταφέρουν κεφάλαια στο εξωτερικό και ο κατασκευαστικός κλάδος -ο αγαπημένος του Τούρκου προέδρου- βρίσκεται σε δεινή κατάσταση. Οι οικονομολόγοι προβλέπουν ότι έρχονται δύσκολες μέρες, παρά το πρόσφατο πρόγραμμα στήριξης και την ανακοίνωση του Erdogan ότι το μεγάλο project του αεροδρομίου της Κωνσταντινούπολης θα συνοδευτεί φέτος από τη δημιουργία ενός νέου καναλιού στην Κωνσταντινούπολη. Η οικονομική στρατηγική του ΑΚΡ είναι πιθανό να συνεχίσει να "κάνει πετάλι” για λίγους ακόμη μήνες και να πλημμυρίσει τη χώρα με ρευστό, με τη μορφή κυβερνητικών προσλήψεων, κινήτρων, ταμείου εγγυήσεων- και ελπίζουν ότι τα πράγματα θα βελτιωθούν μετά τις εκλογές.
3. Κατάσταση της αντιπολίτευσης: Ως συνήθως, η τουρκική αντιπολίτευση είναι διαιρεμένη. Στην θεωρία, τα κόμματα της αντιπολίτευσης έχουν αρκετές ψήφους για να αποτελέσουν μια πραγματική πρόκληση στους ΑΚΡ-ΜΗΡ. Αλλά στην πραγματικότητα είναι πολιτικά κατακερματισμένη, ιδεολογικά διαφοροποιημένη και αντιμετωπίζουν πραγματικά νομικά εμπόδια που καθιστούν δύσκολη την οργάνωσή τους. Το κοσμικό βασικό κόμμα της αντιπολίτευσης, το CHP. Δεν έχει ακόμη ορίσει υποψήφιο για να αντιμετωπίσει τον Erdogan, και τώρα έχει μόλις λίγες εβδομάδες να βρει κάποιον που να είναι αρκετά σημαντικό όνομα. Το δεξιό Iyi Party (Καλό Κόμμα), με επικεφαλής την αντιπρόεδρο της βουλής, Meral Aksener, μπορεί και να μην είναι σε θέση να κατέβει στις εκλογές υπό το μπάνερ του κόμματος –εξαρτάται από την απόφαση που πρόκειται να εκδώσει το Ανώτατο Εκλογικό Συμβούλιο της Τουρκίας σε λίγες ημέρες. Αφού κάποτε χαρακτηρίστηκε ως η Macron της Τουρκίας, η Aksener έχει αποτύχει να πείσει το συντηρητικό κοινό και με τουρκικά εθνικιστικά διαπιστευτήρια, είναι μια απίθανη υποψήφιος να προσελκύσει το 10%-15% των κουρδικών ψήφων, συμπεριλαμβανομένων και των ψήφων του Λαϊκού Δημοκρατικού Κόμματος (HDP) και των συντηρητικών Κούρδων που παραδοσιακά κινούνται προς το ΑΚΡ αλλά που τώρα ψάχνουν ένα νέο "σπίτι". Στο μεταξύ, το φιλό-κουρδικό HDP στις δημοσκοπήσεις λαμβάνει ακόμη 10%12% αλλά αντιμετωπίζει τεράστιες προκλήσεις και νομικά εμπόδια καθώς έχει χαρακτηριστεί από την κυβέρνηση ως τρομοκρατικό όργανο και σύμμαχος του ΡΚΚ. Ο πρώην πρόεδρός του Selahattin Demirtas, είναι στη φυλακή αντιμέτωπος με πολυετή ποινή φυλάκισης για 99 υποθέσεις εναντίον του. επιπλέον, η καταστολή στην Τουρκία μετά την απόπειρα πραξικοπήματος, οδήγησε στη φυλάκιση περίπου 6.000 στελεχών του HDP, μισή δωδεκάδα εκλεγμένων μελών του κοινοβουλίου, και 85 Κούρδων δημάρχων. Η στρατηγική του AKP-MHP πιθανώς θα ασκήσει περισσότερες πιέσεις στο φιλοκουρδικό κόμμα σε μια προσπάθεια να το οδηγήσει κάτω από το όριο του 10% -γεγονός που θα του απαγορεύσει την κοινοβουλευτική εκπροσώπηση. Εν ολίγους, η στρατηγική του ΑΚΡ να κερδίσει τις εκλογές μπορεί να στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό, στο να επιφέρει ένα πλήγμα που θα αφήσει "νοκ άουτ" στους αντιπάλους του.
4.Νέοι εκλογικοί νόμοι: Τα μέλη της αντιπολίτευσης παραπονιούνται επίσης ότι οι νέοι εκλογικοί νόμοι της Τουρκίας καθιστούν εξαιρετικά δύσκολο να υπάρξουν έλεγχοι στα εκλογικά κέντρα, αντίστοιχης μορφής με αυτούς που ήταν το σήμα κατατεθέν των εκλογών της Τουρκίας από τα τέλη της δεκαετίας του 1940. Η Τουρκία προσφάτως πέρασε κάποιους ιδιαίτερα αμφιλεγόμενους εκλογικούς νόμους που επιτρέπουν στις δυνάμεις ασφαλείας να βρίσκονται δίπλα στις κάλπες (πρόβλημα αυτό για τα κουρδικά χωριά) και δίνουν τη δυνατότητα στην τοπική εκλογική επιτροπή να μεταφέρει τις κάλπες σε διαφορετικές περιφέρειες εάν αισθανθούν ότι είναι απαραίτητο. Οι δημόσιες λίστες ψηφοφόροων αναμένεται να ανακοινωθούν από το Ανώτατο Εκλογικό Συμβούλιο την επόμενη εβδομάδα, αλλά η αντιπολίτευση δεν θα έχει σχεδόν καμία δυνατότητα να επαληθεύσει το μητρώο των ψηφοφόρων για τόσους πολλούς. Άλλες διατάξεις περιλαμβάνουν τη δυνατότητα το εκλογικό συμβούλιο να χωρίζει τους εγγεγραμμένους ψηφοφόρους σε ένα συγκεκριμένο κτήριο (καθιστώντας αδύνατο για τους κατοίκους να παρακολουθήσουν τους καταλόγους ψηφοφόρων και εγείρει ανησυχίες για πιθανούς ψεύτικους ψηφοφόρους). Άλλο ένα αμφισβητούμενο σημείο με τους νέους νόμους είναι η πρόβλεψη που επιτρέπει στους εκλογικούς αντιπροσώπους να αποδέχονται μη σφραγισμένους φακέλους ως έγκυρους, προκαλώντας ανησυχίες. Σε συνδυασμό με την κατάσταση έκτακτης ανάγκης, αυτή η νέα νομική δομή και η σύνθεση του προσφάτως διορισθέντος Ανώτερου Εκλογικού Συμβουλίου, καθιστούν δύσκολο να υπάρξουν έλεγχοι και επιτήρηση που ήταν πάντα παρόντα στις τουρκικές εκλογές και που, σύμφωνα με την αντιπολίτευση, δίνουν πλεονέκτημα για το ΑΚΡ και το ΜΗΡ.
Σε αυτό το σκηνικό, συμπεριλαμβανομένης της κατάστασης στην οποία βρίσκεται η αντιπολίτευση, ο Erdogan φαίνεται ότι βρίσκεται σε καλή θέση για να κερδίσει το 51% που απαιτείται για την επανεκλογή του ως πρόεδρος. Αλλά τότε, ο ισχυρός άνδρας της Τουρκίας θα πρέπει και πάλι να αντιμετωπίσει την κατάσταση στη Συρία, τις τεταμένες σχέσεις με τη Δύση, μια πιθανή οικονομική κατάρρευση και μια πολωμένη κοινωνία η οποία θα συνεχίσει να απαιτεί από τις αρχές να άρει το καθεστώς έκτακτης ανάγκης.
No comments:
Post a Comment