Goldman Sachs: Τα συν και τα πλην των ελληνικών τραπεζών

Τα σχέδιά τους για μείωσή των κόκκινων δανείων στο 15% με 25% έως το 2021 από περίπου 48% το δεύτερο τρίμηνο του 2018 παρουσίασαν οι τέσσερις ελληνικές συστημικές τράπεζες στα στελέχη της Goldman Sachs, που επισκέφθηκαν την Αθήνα στις 27 και 28 Σεπτεμβρίου. Αν και η αμερικανική επενδυτική τράπεζα αναγνωρίζει θετικά στοιχεία, αμφισβητεί τη δυνατότητα του τραπεζικού συστήματος να αντεπεξέλθει σε ενδεχόμενο νέο «σοκ», εσωτερικό ή εξωτερικό. 

Τα σχέδια των τραπεζών στηρίζονται από τρία θετικά στοιχεία, αναφέρει: α) Το ισχυρό μομέντουμ της οικονομίας και την ανάκαμψη της αγοράς στέγης, β) την αυξανόμενη δυναμική στις πωλήσεις χαρτοφυλακίων μη εξυπηρετούμενων δανείων και γ) την πρόοδο στους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς και άλλα διαρθρωτικά μέτρα. 

Ωστόσο, προειδοποιεί, πως  «η δυνατότητα του κλάδου να αντιμετωπίσει το όποιο σοκ, εσωτερικό ή εξωτερικό οικονομικής ή πολιτικής φύσεως παραμένει περιορισμένη». 

Οι αδυναμίες 

Η Goldman επικροτεί τα φιλόδοξα όπως τα χαρακτηρίζει σχέδια των τραπεζών, που προβλέπουν μείωση του ποσοστού των κόκκινων δανείων στο 15% με 25% έως το 2021, δηλαδή μαχαίρι 50% σε περίοδο τριών ετών. Πληροφορίες του Bloomberg κάνουν λόγο για ακόμη πιο δραστική μείωση.

Ωστόσο επισημαίνει ότι ακόμη και έτσι, το επίπεδο των κόκκινων δανείων θα παραμείνει πολύ υψηλότερο σε σύγκριση με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες. Σημειώνει δε ότι η δυνατότητά τους να επιταχύνουν τη μείωση είναι περιορισμένη εξαιτίας τριων παραγόντων: α) του κανονισμού για τον αναβαλλόμενο φόρο, β) της δυνατότητας απορρόφησης στην αγορά NPEs και γ) των χαμηλότερων του αναμενόμενου ρυθμίσεων.

Στην έκθεση της Goldman Sachs επισημαίνεται ότι τα αποτελέσματα του β’ τριμήνου εμφάνισαν χρεοστάσια που υπερβαίνουν τις ρυθμίσεις, εξαιτίας σημαντικού αριθμού των δανείων που «κοκκίνισαν»  εκ νέου, μετά το τέλος της περιόδου χάριτος λόγω μη βιώσιμων όρων αναδιάρθρωσης.

Όσον αφορά στους τόκους, που συσσωρεύονται από τα NPEs αντιστοιχούν από περίπου 25% για την Εθνική Τράπεζα)έως περίπου 45% των ανακοινωθέντων καθαρών εσόδων από τόκους για την Τράπεζα Πειραιώς.

Αναλυτικά οι επισημάνσεις της Goldman για τις τέσσερις τράπεζες είναι οι ακόλουθες:

Alpha Bank

Τα κέρδη προ προβλέψεων (PPI) αναμένεται να είναι χαμηλότερα το 2018 έναντι του 2017, περίπου στο 1,2 δισ. ευρώ. Tα έσοδα από τόκους (NII) θα υποχωρήσουν από χαμηλό διψήφιο σε υψηλό μονοψήφιο ποσοστό της τάξεως του 9%-11% το 2018 και αμετάβλητα στα ίδια επίπεδα το 2019, ως καθαρό αποτέλεσμα της θετικής αύξησης του καθαρού δανεισμού έναντι των χαμηλότερων επιτοκίων των ελληνικών ομολόγων και των NPEs.

Tα έσοδα από προμήθειες αναμένεται να αυξηθούν κατά 3%-5%, λόγω των υψηλότερων επιπέδων δραστηριότητας στη χρήση των πιστωτικών καρτών, της δημιουργίας δανείων, των εισροών διαχείρισης ασφαλιστικών περιουσιακών στοιχείων και πλούτου. Οι λειτουργικές δαπάνες αναμένεται να μειωθούν κατά 27 εκατ. ευρώ το 2019 (-2% σε ετήσια βάση), μετά τη μείωση κατά 700 άτομα που πραγματοποιήθηκε το 2018.

Όσον αφορά στη ρευστότητα, η θέση της τράπεζας βελτιώθηκε με το υπόλοιπο του ELA να φθάνει τα 500-600 εκατ. ευρώ. Ο δείκτης δανείων προς καταθέσεις συγκλίνει προς το 100% από τον Σεπτέμβριο. 

Στο μέτωπο των πωλήσεων κόκκινων δανείων, Το Jupiter (1 δισ. ευρώ καλυμμένων εταιρικών δανείων) αναμένεται να κλείσει στα μέσα Οκτωβρίου και να έχει θετικό αντίκτυπο στις κεφαλαιακές απαιτήσεις. Συνολικά, οι πωλήσεις NPEs αναμένεται να αντιπροσωπεύουν το 50% των στόχων μείωσης των NPEs κατά 2019. Επίσης ανέφεραν ότι παρακολούθησαν στενά τις τιτλοποιήσεις ενυπόθηκων δανείων της Εurobank, καθώς αυτό το τμήμα θεωρείται ως το πλέον προβληματικό.

Η Αlpha Βank δήλωσε ότι έχει την ευελιξία να αντέξει την πίεση στα κεφάλαιά της, αν χρειαστεί επιτάχυνση του ρυθμού των NPEs.

Eurobank

Το νέο σχέδιο μείωσης των NPEs στοχεύει στη μείωση των εν λόγω χρηματοδοτικών ανοιγμάτων κατά περίπου 10 δισ. ευρώ (2021 αναλογία NPEs στο 15%) κατά την περίοδο 2019-2021, εκ των οποίων το 50% θα διατεθεί μέσω πωλήσεων (η τιτλοποίηση ύψους 2 δισ. ευρώ που ανακοίνωσε το 2ο τρίμηνο περιλαμβάνεται). O δείκτης NPEs υπολογίζεται ότι θα υποχωρήσει κάτω από 10% το 2023. Επίσης, το ενεργητικό σταθμισμένο με τον κίνδυνο αναμένεται να αυξηθεί από 0,5 δισ. έως 1 δισ. ευρώ το 2021.

Όσον αφορά στη ρευστότητα, ο ELA ανέρχεται σε € 1,2 δισ. και αναμένεται να καταργηθεί το αργότερο κατά το πρώτο τρίμηνο του έτους, μέσω των δύο τιτλοποιήσεων, της έκδοσης καλυμμένων ομολογιών κατά το 4Q18 και της χρήσης της πλεονάζουσας ρευστότητας από τις επιχειρήσεις σε Κύπρο και Λουξεμβούργο. Η τράπεζα ανέφερε ωστόσο ότι το 50% των εισροών που σημειώθηκαν κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού προέρχονταν από κρατικές καταθέσεις που συνδέονται με την τελευταία εκταμίευση. Το ταμειακό αποθεματικό της κυβέρνησης ανέρχεται σήμερα σε 41 δισ. ευρώ, σύμφωνα με το ΔΝΤ.

Σύμφωνα με τη Eurobank η επανεξέταση των εσωτερικών μοντέλων (TRIM) του SSM αύξησε τα RWA κατά €2,7 δισ. τα τελευταία 4 τρίμηνα και αναμένει περαιτέρω επέκταση κατά €1 δισ. τα επόμενα 3-4 τρίμηνα. Μέχρι στιγμής, ο αντίκτυπος έχει αντισταθμιστεί από την αποσυμφόρηση και τη βελτίωση της πιστωτικής ποιότητας.

Τα καθαρά έσοδα από τόκους (NII) αναμένεται να μειωθούν το 2018 κατά 3%. Τα έσοδα από προμήθειες αναμένεται να επεκταθούν με έναν «υψηλό μονοψήφιο» ρυθμό. Τα έσοδα από trading και συναλλαγές αναμένεται να είναι χαμηλότερα από τον μέσο όρο των 30-40 εκατ. ευρώ που καταγράφηκε τα τελευταία δύο χρόνια. Το λειτουργικό κόστος αναμένεται να μειωθεί κατά 2% σε επίπεδο ομίλου (-3% στην Ελλάδα) το 2018. Η τράπεζα ανέφερε ότι είχε ήδη μειώσει τον αριθμό των καταστημάτων σε 350. Οι περαιτέρω μειώσεις του κόστους θα προέλθουν από  εθελούσια έξοδο προσωπικού (1.000 άτομα) η οποία θα εφαρμόζεται σταδιακά με ομοιογενή τρόπο σε διάστημα τριών ετών. Ο ρυθμός αύξησης των καθαρών δανείων θα φθάσει το 2% το 2019.

Εθνική Τράπεζα

Η ETE σκοπεύει να μειώσει τα NPEs κατά 10 δισ. ευρώ στα 6 δισ. ευρώ (λόγος NPEs στο 18%) το 2021. Η τράπεζα επεσήμανε ότι ο συντελεστής re-default μειώθηκε από 70% σε 25%, αλλά περαιτέρω μείωση απαιτεί μεγαλύτερες περιόδους χάριτος (2-3 έτη) και μειώσεις κεφαλαίου.

 Η τράπεζα προβλέπει καθαρά κέρδη 80 εκατ. ευρώ φέτος και 160-180 εκατ. για το 2019. Τα έσοδα από τόκους αναμένεται να είναι στάσιμα το πρώτο εξάμηνο και να αυξηθούν κατά 20 εκατ. ευρώ το 2019, μέσω των 700-800 εκατ. καθαρού δανεισμού (κυρίως σε επιχειρήσεις) και αύξησης του περιθωρίου στα δάνεια προς τις επιχειρήσεις. Οι προμήθειες αναμένεται να μειωθούν ελαφρώς κατά το 2ο εξάμηνο και στη συνέχεια να αυξηθούν κατά 20 εκατ.  ευρώ το 2019. Στα έσοδα από trading αναμένεται να προστεθούν 10 εκατ. το 2019 έναντι του 2018, καθώς η ζημία των 8 εκατ. ευρώ δεν είναι επαναλαμβανόμενη. Το λειτουργικά έξοδα θα μειωθούν κατά €40 εκατ. περίπου. Το κόστος προβλέψεων αναμένεται να πέσει στην περιοχή των 120-140 μονάδων βάσης στο δεύτερο εξάμηνο.

Τράπεζα Πειραιώς

Η Τράπεζα Πειραιώς ΠΕΙΡ-20,73% διευκρίνισε ότι μόνο 100 εκατ. ευρώ από το χαρτοφυλάκιο ήταν εξυπηρετούμενο. Επίσης, ανέφερε ότι η ποιότητα των ασφαλειών που συνδέονται με το χαρτοφυλάκιο ήταν αντιπροσωπευτική του συνολικού χαρτοφυλακίου της τράπεζας.

Η κερδοφορία θα είναι break even το 2019. Τα έσοδα από τόκους αναμένεται να φθάσουν το 1,4 δισεκατομμύριο ευρώ το 2018 και να αυξηθούν ελαφρώς το 2019. Οι προμήθειες αναμένεται να ανέλθουν σε €300 εκατ. το 2018 και καθαρή αύξηση δανείων το 2019.