Euromonitor: 12 σενάρια κρίσης για την παγκόσμια οικονομία

Μεγάλους κινδύνους για την παγκόσμια οικονομία βλέπει η Euromonitor International στην έκθεση για το 2019. Η οπισθοχώρηση από την παγκοσμιοποίηση και η επιβράδυνση του παγκόσμιου εμπορίου, όπως και το αυξανόμενο πολιτικό ρίσκο ενισχύουν το ρίσκο ύφεσης, προειδοποιεί. Πυκνά σύννεφα καλύπτουν την Ευρώπη, εν μέσω πλήρους αβεβαιότητας για το Brexit, ενώ ισχυρές αναταράξεις δεν αποκλείονται και στις αναδυόμενες αγορές. Αν και το βασικό σενάριο θέλει τον πλανήτη να κατεβάζει ταχύτητα, αποφεύγοντας όμως τα χειρότερα, η εταιρεία ερευνών περιγράφει 12 σενάρια κρίσεως, τα οποία δεν μπορούν να αποκλειστούν. 

Εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι η Euromonitor στην ανάλυση των 37 σελίδων συντηρεί μεταξύ άλλω και το αφήγημα του Grexit και του Italexit. Η έξοδος της χώρας μας και της τρίτης μεγαλύτερης οικονομίας του ευρώ περιλαμβάνεται σε δύο δυσμενή σενάρια: μίας ύφεσης της Ευρωζώνης και μίας νέας κρίσης στην Ευρωζώνης. 

Το βασικό σενάριο θέλει την Ευρωζώνη να αναπτύσσεται με ρυθμούς 1,7% το 2019 και 1,6% το 2020. Πρόκειται για ανάπτυξη βραδύτερη  σε σχέση με εκείνη των ΗΠΑ, που προβλέπεται να δουν το ΑΕΠ τους να μεγεθύνεται 2,4% και 1,7% την επόμενη χρονιά, αλλά ελαφρώς καλύτερη σε σχέση με εκείνη της Βρετανίας. Το βρετανικό ΑΕΠ στο βασικό σενάριο, που δεν στηρίζεται σε ένα no deal, αναμένεται να αναπτυχθεί 1,5% φέτος και 1,4% το 2020. Παγιδευμένη σε αναιμικούς ρυθμούς ανάπτυξης βρίσκεται σταθερά η Ιαπωνία, με τη μεγέθυνση του ΑΕΠ να περιορίζεται σε 0,6% τόσο φέτος όσο και την επόμενη χρονιά. Όσο για την Κίνα εκτιμάται ότι θα αναπτυχθεί με ρυθμούς 6,1% φέτος για να κατεβάσει περαιτέρω ταχύτητα στο 5,9% το 2020. 

Συνολικά οι βιομηχανικά ανεπτυγμένες οικονομίες προβλέπεται να αναπτυχθούν με ρυθμούς 2% το 2019 και 1,7% το 2020, ύστερα από ρυθμούς 2,3% το 2018. Όσο για τις αναδυόμενες θα διατηρήσουν εν πολλοίς σταθερούς ρυθμούς στο 4,6% φέτος και 4,7% την επόμενη χρονιά. 

Τα σενάρια κρίσεων 

Η Euromonitor κατατάσσει μία σειρά από σενάρια ανάλογα με τις πιθανότητές τους και τον αντίκτυπό τους στο παγκόσμιο ΑΕΠ. Στην κορυφή φιγουράρει με βαθμό κινδύνου 63 αυτό της παγκόσμιας επιβράδυνσης, ενώ ακολουθούν αυτό της επιβράδυνσης των αναδυόμενων και μίας παγκόσμιας κρίσης με βαθμό κινδύνου 39 και 34 αντίστοιχα. Την πρώτη πεντάδα των σεναρίων συμπληρώνουν μία ύφεση στην Ευρωζώνη (βαθμός κινδύνου 20) και μία ανώμαλη προσγείωση της Κίνας. Δεν μπορούν επίσης να αποκλειστούν μία μετωπική σύγκρουση ΗΠΑ- Κίνας (16), άτακτου Brexit (15) και κρίσης στην Ευρωζώνη (11). 

Aξίζει να δούμε τι προβλέπει καθένα από αυτά: 

Παγκόσμια Επιβράδυνση: Οι φόβοι για εμπορικούς πολέμους και λαϊκστικές πολιτικές στις ανεπτυγμένες οικονομίες πυροδοτούν πτώση στην εμπιστοσύνη καταναλωτών και επιχειρήσεων. Η αβεβαιότητα οδηγεί σε ξεπούλημα στις αγορές και σε διάχυση των αναταράξεων στις αναδυόμενες οικονομίες. 

Επιβράδυνση Αναδυόμενων: Εντείνεται η απαισιοδοξία για τις μακροπρόθεσμες προοπτικές, όπως και η στροφή στον προστατευτισμό. Κατεβάζει ταχύτητα το παγκόσμιο εμπόριο, πλήττεται το επιχειρηματικό και καταναλωτικό κλίμα. Αυξάνονται οι εκροές κεφαλαίων και το κόστος χρηματοδότησης. 

Παγκόσμια κρίση: Οι φόβοι για τις πολιτικές λαϊκιστών προκαλούν κάμψη της εμπιστοσύνης του ιδιωτικού τομέα σε επίπεδα, που είχαμε να δούμε από την περίοδο της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008. Οι αγορές μετοχών καταρρέουν. Η επιδείνωση των προοπτικών για εισοδήματα και το υψηλότερο κόστος δαενισμού περιορίζουν σημαντικά την κατανάλωση και τις επενδύσεις. 

Ύφεση Ευρωζώνης: Οι αυξανόμενοι γεωπολιτικοί κίνδυνοι και το ρίσκο διάσπασης της Ε.Ε. εντείνουν την αβεβαιότητα και οδηγούν σε συρρίκνωση των επενδύσεων. Επιδεινώνεται ραγδαία το περιβάλλον στις πιστωτικές αγορές της Ευρωζώνης, κάνουν βουτιά οι δείκτες εμπιστοσύνης. Η Ιταλία και η Ελλάδα βγαίνουν από την Ευρωζώνη. 

Ανώμαλη προσγείωση της Κίνας: Πτώση της επιχειρηματικής και καταναλωτικής εμπιστοσύνης, μείωση των εξαγωγών, αύξηση των κόκκινων δανείων οδηγούν σε απότομη επιβράδυνση την Κίνα. 

Πόλεμος ΗΠΑ- Κίνας: Οι ΗΠΑ αυξάνουν τους δασμούς στις κινεζικές εισαγωγές κατά 15 έως 25 ποσοστιαίες μονάδες. Η Κίνα προχωρεί σε αντίποινα. 

Άτακτο no deal Βrexit: Πρόκειται για χειρότερο σενάριο σε σχέση με το απλό no deal και οδηγεί σε πιο βαθιές και μεγαλύτερης διάρκειας επιπτώσεις στο εμπόριο και την οικονομία. 

Kρίση στην Ευρωζώνη: Eντείνονται οι φόβοι διάσπασης, περιορίζονται αισθητά οι επενδύσεις. Εντάσεις στην αγορά κρατικού χρέους, κατάρρευση της εμπιστοσύνης. Η Ιταλία και η Ελλάδα βγαίνουν από την Ευρωζώνη. 

Αρνητικές πολιτικές Τραμπ: Οι ΗΠΑ επιβάλλουν δασμούς από το Μεξικό έως την Κίνα. Παράλληλα υιοθετούν ακόμη πιο αυστηρή στάση στη μετανάστευση και έρχονται αντιμέτωπες με έλλειμμα εργατικών χεριών. Πτώση στις αγορές μετοχών και αύξηση των επιτοκίων.

Κορεατική σύγκρουση: Οι φόβοι για το πυρηνικό πρόγραμμα οδηγούν σε αμερικανική επίθεση κατά της Βόρειας Κορέας. Η Βόρεια Κορέα εισβάλλει στη Νότια, ενώ εξαπολύει επίθεση και κατά της Ιαπωνίας. 

Παγκόσμιος Εμπορικός Πόλεμος: Οι ΗΠΑ αυξάνουν τους δασμούς στην Κίνα κατά 15 με 25 ποσοστιαίες μονάδες, σε άλλες ασιατικές οικονομίες κατά 5-15 π.μ., στο Μεξικό κατά 10-20 π.μ., στον Καναδά και την Ε.Ε. κατά 5-15 π.μ. Όλοι ανταποδίδουν με ανάλογα αντίποινα. 

No deal Brexit: Οι διαπραγματεύσεις Ε.Ε.- Βρετανίας καταρρέουν. Η Βρετανία εγκαταλείπει την Ε.Ε. μέσα στο 2019 χωρίς συμφωνία, αλλά με σχετικά περιορισμένες αναταράξεις.